آموزش نمودار کنترل یا نمودار شوهارت
از این نمودارها برای سنجش پایداری تولید در بازه زمان یا اصطلاحا کنترل فرایند آماری استفاده می شوند و به صورت گرافیکی هستند. وقتی داده ها در این نمودار درج می شوند، یک روند کلی را نشان می دهند که می توان ناهنجاری ها را در چرخه تولید شناسایی کرد. گاهی ممکن است این نمودار به وسیله کارشناسان و بر اساس داده هایی که جمع آوری می کنند رسم شود و گاهی ممکن است چنانچه زیرساخت اتوماسیون صنعتی فراهم باشد، این نمودار به صورت زنده و توسط نرم افزار رسم شود. افزایش داده ها و شناسایی روندها می تواند کمک کند تا بتوان رفتار آتی تولید را نیز پیشبینی نمود. مثلا فرض کنیم که با مرخصی رفتن کارگر الف، تولید 20% کاهش یابد و با مرخصی رفتن کارگر ب، تولید 10% کاهش یابد. از این به بعد می دانیم که با مرخصی رفتن هرکدام، چقدر از تولید کاهش خواهد داشت.
مثال در نحوه استفاده:
فرض می کنیم که می خواهیم تغییر تولید روزانه را کنترل کنیم تا چنانچه کاهش (یا افزایش) معناداری داشت، مشکل را شناسایی کرده و اصلاح کنیم. بنابراین:
- میزان تولید در هر روز را جمع آوری می کنیم و این کار را برای شش ماه ادامه می دهیم (هرچه این داده ها بیشتر باشد، دقت نمودار کنترل بیشتر خواهد بود).
- حالا میانگین تولید در ایام یکسان را مصاحبه می کنیم مثلا:
- (چهاردهم فروردین + چهاردهم اردیبهشت + چهاردهم خرداد + چهاردهم تیر + چهارهم مرداد + چهاردهم شهریور) ÷ 6
- این کار را برای سایر ایام ماه نیز انجام می دهیم و حالا 30 عدد شامل میانگین تولید در هر روز از ماه خواهیم داشت.
- حالا میانگین ها را بر اساس ترتیب ایام ماه در یک نمودار وارد می کنیم و یک نمودار از میانگین روند تولید در شش ماه گذشته خواهیم داشت.
- از این تاریخ به بعد می توانیم تولید در هر روز را با میانگین شش ماه گذشته مقایسه کرده و تغییر در آنرا شناسایی کرد.
- برای این نمودار از محدودیت هشدار بالا یا پایین قرار می دهیم تا فقط در صورت تجاوز از این حدود به عنوان خطر شناخته شود مثلا می گوییم هرگاه میزان تولید به اندازه 20% افزایش یا کاهش یابد نرمال نیست. (تعیین بازه بالا و پایین می تواند بر اساس بیشترین و کمترین میزان تولید آن روز در شش ماه گذشته تعیین شود). هرکدام از دفعات که تولید آن روز از بازه تعیین شده خارج شود یک سیگنال گفته می شود و باید دلیل آن بررسی و اقدام شود. تا زمانی که میزان تولید از این بازه های بالا و پایین خارج نشده است، فرایند نرمال است.
- وقتی علت کاهش تولید را یافتیم، آنرا رفع کرده و چنانچه دچار افزایش تولید شده بود، از همان عامل مجددا استفاده می کنیم.
توجه: روزهای مورد محاسبه در ماه های گذشته باید در شرایط نرمال باشند مثلا نمی توان تولید در روزهای تعطیل را با روزهای کاری میانگین گرفت. اگر یک روز در یک ماه دارای شرایط غیر نرمال باشد، آن روز را از میانگین گیری حذف می کنیم و فقط میانگین پنج روز که نرمال بوده اند را محاسبه می کنیم.
بر اساس نظریات: شوهارت، دمینگ، تیپت، پیرسون، اوکلند، مک نیس، تاگ، پوتس، ویلر، دنگ، استاوفر
